บ้านสไตล์วัวโลเนียล

บ้านสไตล์วัวโลเนียล

บ้านสไตล์วัวโลเนียล (Colonail) ถ้าหากเอ๋ยถึงบ้านสไตล์นี้ ก็ให้มองละครไทยแนวพีเรียต ยกตัวอย่างเช่น คุณผู้ชายพุทธิพัฒน์ หรือ ดาวประกายพรึก ราวๆนั้นเลย ตัวบ้านจะประสมประสานความเป็นประเทศแถบตะวันตก แล้วก็ความเป็นเขตแดนไทย ชอบตกแต่งด้วยไม้หรือสิ่งของแทนไม้หรือกระดานฉลุลาย กระเบื้องมักเป็นกระเบื้อง ด้านรีด ย้ำสีโทนอ่อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสีขาวสีครีม มีระเบียงกว้าง บ้านใหญ่ วัวโลเนียลยุคแรกๆชอบเป็นตึกทรงแปดเหลี่ยม เหมาะกับคนถูกใจความละมุนละไม บรรยากาศเก่าๆ

ผู้คนยุคนั้นเรียกสถาปัตยกรรมแบบงี้ชินปากว่า “อาคารฝรั่ง” หรือรู้จักกันดีว่าเป็น “สถาปัตยกรรมอาณานิคม” ซึ่งได้รับอิทธิพลจากกรุ๊ปคลาสสิก ยิ่งกว่านั้นยังมีเล็กน้อยได้รับอิทธิพลจากกรุ๊ปโรแมนติกที่นิยมตกแต่งตกแต่งด้วยลวดลายไม้ปรุที่เรียกกันว่า “เรือนขนมปังขิง” เป็นต้นแบบที่เข้ามาพร้อมกลุ่มหมอสอนศาสนาซึ่งเข้ามาเผยแพร่ศาสนาคริสต์ในดินแดนอาณานิคมแล้วก็ดินแดนใกล้เคียง ด้วยเหตุผลดังกล่าว “สถาปัตยกรรมแบบมิสชันนารี” ก็เลยถูกจัดเอาไว้ในกลุ่มนี้ด้วย

จุดแข็งของทรงตึกโคโลเนียล

เป็น มีระเบียงกว้างที่มีเสามารองรับชายคาเรียงหน้ากันเป็นจังหวะ ตัวบ้านนิยมใช้โทนสีอ่อนหรือสีพาสเทล ตัวอย่างเช่นสีขาว สีครีมงา เขียวอ่อน ชมพูอ่อน และก็ฟ้าอ่อน ฝาผนังจำนวนมากเป็น “ฝาผนังไม้ตีซ้อนเกล็ด” สลับกับฝาผนังปูน อาจมีการประดับประดาด้วยบัวปูนปั้นรอบชายคา แล้วก็ส่วนประกอบของเสาที่ครั้งคราวก็มีการตัดทอนจากเสาโรมัน รั้วนอกบ้านรวมทั้งราวระเบียงนิยมใช้ไม้ลงสีขาวมาเรียงกันเป็นจังหวะที่เรียบง่ายประตูรวมทั้งหน้าต่างถูกจัดวางอย่างเรียบร้อยในแนวเดียวกัน นิยมใช้ทั้งยังทรงสี่เหลี่ยมแล้วก็ทรงโค้งรูปเกือกม้า มักเพิ่มเนื้อหาด้วยเส้นประดับลูกฟักเพื่อแบ่งช่องประตูรวมทั้งหน้าต่างให้มองน่าดึงดูด บางทีอาจตกแต่งตกแต่งด้วยบัวปูนปั้นรอบกรอบหน้าต่าง หรือเพิ่มความงอนงามด้วยไม้ฉลุลายข้างบน รวมทั้งเปิดรับความมีชีวิตชีวานอกหน้าต่างด้วยกระบะดอกไม้สีสันผ่องใส เชื่อมโยงกับสวนด้านนอกบ้านที่ปรับปรุงจากสวนสไตล์คลาสสิก แต่ว่าตัดทอนความเป็นทางการและก็ความสมมาตรให้ลดลง มองรื่นเริงเป็นธรรมชาติ

บ้านสไตล์โคโลเนียล

การตกแต่งข้างในนิยมใช้เครื่องเรือนแบบอย่างโบราณ
ไม่ว่าจะเป็นตู้ โต๊ะ เก้าอี้ นาฬิกาวางพื้น รวมทั้งตะเกียง ฝาผนังข้างในนิยมใช้เป็นไม้เซาะร่อง ฝาผนังตีซ้อนเกล็ด หรือแนวทางการทำนูนต่ำแบบเรียบง่ายนิดหน่อย ผสมกับการใช้ฝาผนังฉาบปูนเรียบ สิ่งของพื้นจะนิยมใช้ไม้ หินอ่อน กระเบื้องลายโบราณ บางคราวก็มีการเลือกใช้กระเบื้องสีเรียบ 2 สี อาทิเช่น ขาว-ดำ เอามาปูสลับลายลักษณะตารางหมากรุก ซึ่งเป็นเลิศในแพทเทิร์นพื้นสไตล์วัวโลเนียลที่เพิ่มความสะดุดตาให้กับพื้นที่นั้นๆ

แบบบ้านสไตล์วัวโรเนียลเก๋ๆ

มีความหมายว่า อาณานิคม เมืองประเทศราช หรือหัวเมืองเมืองประเทศราช ส่วนคำว่า Colonial นี้เป็นคุณคำศัพท์ มีความหมายว่า เกี่ยวกับอาณานิคม บ้าน ฉะนั้นคำว่า Colonial Style ก็เลยหมายถึงศิลปแบบอาณานิคม ซึ่งในยุคล่าอาณานิคมมหาอำนาจฝรั่ง

ตัวอย่างเช่น ประเทศโปรตุเกส ฮอลันดา ประเทศฝรั่งเศส อังกฤษ ได้เข้ามาก่อสร้างอาคารต่างๆไว้ในเมืองประเทศราชของตนเอง พูดอีกอย่างหนึ่ง Colonial Style เป็นศิลปแบบตะวันตกชนิดหนึ่ง เกิดขึ้นในตอนล่าอาณานิคม ซึ่งประสบพบเห็นได้ในแถบประเทศเพื่อนบ้านของเรา

ประเทศไทยแม้จะไม่เคยเป็นอาณานิคมของคนใดกัน แต่ก็ปรากฏสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกในหลายพื้นที่ด้วยอย่างเดียวกัน อันเป็นผลมาจาก การตกลงจ้างกับชาวตะวันตกในตอนสมัยรัชกาลที่ 5 – 6 ให้เข้ามาวางแบบก่อสร้างสถาปัตยกรรม เพื่อสร้างภาพความก้าวหน้าให้กับประเทศไทย ในช่วงเวลาดังกล่าวมาแล้วข้างต้น ดีไซน์เนอร์ วิศวกร บ้านวิลล่าจังหวัดภูเก็ต ปฎิมากมายก่ายกองร ช่างวาดเขียน แล้วก็ มัณฑนากรคนต่างประเทศ ก็เลยได้เข้ามาปฏิบัติงานในราชสำนักเยอะๆ

บ้านสไตล์วัวโลเนียล
เอามาสู่การสร้างสรรค์ผลงานศิลป แล้วหลังจากนั้นก็ สถาปัตยกรรมที่ประสานกลิ่นตะวันตก กับอัตลักษณ์เขตแดนในทั่วทุกภูมิภาค กำเนิดเป็น Colonial style ของแต่ละพื้นที่ ที่ก็ไม่เหมือนกัน ขึ้นอยู่กับอิทธิพลของช่างแคว้นที่เข้าไปผสมอยู่ด้วย แล้วหลังจากนั้นก็ ผู้คนในสมัยนั้นก็ถูกใจเรียกสถาปัตยกรรม ตัวอย่างโคโลเนียลสไตล์ที่เริ่มแพร่เข้ามาสู่ประเทศไทย กันเหมือนเคยปากว่า “ตึกฝรั่ง”

จังหวัดเชียงใหม่ที่เป็นส่วนใดส่วนหนึ่งในอาณาจักรล้านนาสมัยนั้น ก็ได้รับสถาปัตยกรรมแบบ Colonial style มาเช่นกัน เกิดเป็น “สถาปัตยกรรมล้านนาโคโลเนียล” ที่มีลักษณะ รวมถึง ความเจริญไปในหลายแบบอย่าง ได้แก่ แบบ ‘เรือนทรงปั้นหยา’ เรือนพักแบบยุโรปรุ่นแรก, แบบ ‘เรือนมะนิลา’ ที่คาดเดาว่าได้รับอิทธิพลมาจาก เมืองมะนิลา ประเทศฟิลิปปินส์ รวมทั้ง แบบ ‘เรือนขนมปังขิง’ ที่รับอิทธิพลมาจากสถาปัตยกรรมยุควิคตอเรียน ที่ตกแต่งอย่างหรูหรา ย้ำการประดับลวดลายปรุไม้ Phuket Villas

ถึงแม้เวลาจะผ่านมาหลายศตวรรษ แม้ว่าสิ่งปลูกสร้างกลุ่มนี้ก็ยังคงตั้งหลักปักฐานแน่นอยู่คู่กับวิถีชีวิตของคนเมืองกรุงจังหวัดเชียงใหม่ได้อย่างกลมกลืน และ มีคุณค่า ขณะนี้ เราสามารถประสบพบเห็น และ สัมผัสกับสถาปัตยกรรมล้านนาโคโลเนียลที่สง่างามในจังหวัดเชียงใหม่ได้ได้ตามสถานที่ต่างๆเช่น คาเฟ่ ร้านอาหาร เซอร์วิสอพาร์ทเม้นท์ขายวิลล่าจังหวัดภูเก็ต ร้านขายของ ที่พัก ฯลฯ สิ่งเหล่านี้ ถือได้ว่าเป็นมรดกที่มีค่า รวมถึงช่วยเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ให้เราได้คิดถึงสมัยโบราณได้เป็นอย่างดี

อาคารทรงโคโลเนียลซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ของโรงแรมอนันแบรนด์ จังหวัดเชียงใหม่ เซอร์วิสอพาร์ทเม้นท์ แอนด์ สปา ใกล้กับชายน้ำปิงอันเงียบสงบที่นี้ ถูกสร้างขึ้นตั้งแต่เมื่อ 74 ปีก่อน หรือราวพ.ศ. 2458 ในสมัยนั้นผู้ครอบครองที่ดินผืนนี้ ก็คือ รัฐบาลอังกฤษ โดยเปิดใช้อาคารโคโลเนียลนี้ เป็นสถานกงสุลอังกฤษประจำจังหวัดจังหวัดเชียงใหม่ในปี พ.ศ. 2464 Phuket Villas

การออกแบบตัวตึกถูกทำขึ้นเพื่อ ให้เหมาะสมกับลักษณะภูมิอากาศของเมืองร้อน และก็ มีการสร้างระเบียงไว้รอบตัวอาคาร เพื่อรับลมจากแม่น้ำ นอกนั้น อาคารนี้ยังถูกใช้เป็นที่พักอาศัยของครอบครัวกงสุล ใช้เป็นที่ทำงาน ห้องพิจารณาคดี ศูนย์เจ้าหน้าที่รัฐ แล้วก็ ยังมีโรงเลี้ยงช้างในพื้นที่ของสถานกงสุลอีกด้วย

ในเวลานี้อาคารด้านหลังนี้ได้มีการตกแต่งอีกทั้งภายใน และ ภายนอกเพิ่มเติมโดยยังคงสถาปัตยกรรมแบบโคโลเนียลเอาไว้ รวมทั้ง สร้างเป็นห้องอาหารชั้นยอดในชื่อ The Service 1921 Restaurant & Bar ที่คอยพรีเซ็นท์อาหารรสเลิศให้แก่แขกแขกอีกทั้งชาวไทย แล้วก็ คนต่างชาติ ภายใต้บรรยากาศที่ทำงานสายอังกฤษในยุคแต่ก่อน โครงการภูวิลล่า ภูเก็ต

แฟนบ้านมิได้ก่อสร้างบ้านมาเพื่ออาศัยเพียงอย่างเดียว แม้กระนั้นก็ปรารถนาบ้านที่ออกแบบงาม เพื่ออยู่แล้วเพลิดเพลินใจราวกับได้อยู่บ้านพักตากอากาศงามๆในบรรดาการตกแต่งบ้าน วัวโลเนียล (Colonial) เป็นอีกหนึ่งสไตล์ที่เคยเป็นที่นิยมอย่างมาก ซึ่งทำให้บ้านมองหรูหรา และก็กับสภาพภูมิอากาศของประเทศไทย วันนี้ไอ้เข้ขอนำการตกแต่งบ้านสไตล์นี้มาชี้แนะให้ทุกคนได้ทราบจะกัน แผนการภูเขาวิลล่า จังหวัดภูเก็ต

วัวโลเนียล เป็นการตกแต่งบ้านสไตล์ของคนยุโรป ผสมกับลักษณะอากาศของแคว้นในประเทศต่างๆยุคยุคล่าอาณานิคม สำหรับอาคารที่ก่อสร้างในประเทศไทยนั้น เน้นย้ำความโล่งและก็มองสบายตา แล้วก็ตึกที่สร้างแบบวัวโลเนียลนั้นมีส่วนประกอบที่แข็งแรงอยู่ได้ถึงนับ 100 ปี เคยถูกประยุกต์ใช้กับการผลิตวัง แล้วก็รีสอร์ทที่สำคัญในกรุงเทวดา คุณลักษณะเด่นของสถาปัตยกรรมที่แสดงความเป็นวัวโลเนียล เป็น

1 มีช่องหรือประตูอยู่กึ่งกลาง
วัวโลเนียลมีช่องประตูขนาดใหญ่เป็นโถงอยู่กึ่งกลางเสมอ เพื่อแสดงว่าเป็นทางเข้าออกของตึก เป็นลักษณะเด่นที่ทำให้การวางเสาต้นต่อๆไป ถ่ายน้ำหนักได้บ่อย

2 ประตูหรือหน้าต่างเป็นทรงวงโค้งเกือกม้า
ช่องประตูวัวงขนาดใหญ่รูปเกือกม้านั้น ส่วนมากจะเว้นทางเท้าไว้ 5 ฟุต รวมทั้งมีการตกแต่งกรอบประตูหน้าต่างด้วยปูนปั้นเป็นลวดลายต่างๆซึ่งส่วนนี้ทำให้มีระเบียงระเบียงยื่นออกมาจากตัวตึก มองงามรวมทั้งสบายตา หมู่บ้านจัดสรร home

3 มีลวดลายแผ่นไม้ปรุประดับประดา
วัวโลเนียล เป็นตึกที่มีส่วนองค์ประกอบเป็นปูน และก็ส่วนตกแต่งด้วยไม้ พื้นของตึกวัวโลเนียลอดีตปูด้วยไม้เนื้อแข็งขัดมัน รวมทั้งใช้แผ่นไม้ปรุตกแต่งส่วนกรอบประตูหน้าต่าง ลงสีเดียวกันกับสีตึก เรียกตึกรูปแบบนี้ว่า เรือนขนมปังขิง บ้าน

4 ตึกสร้างในลักษณะสมมาตรกัน
ตึกแบบวัวโลเนียล จะมีลักษณะที่เช่นกันทั้งยังทางซ้ายรวมทั้งขวา และก็บางคราวห้องต่างๆถูกเรียกว่า “ตัวเติมเกมรุกจากฝั่งซ้าย” “ตัวเติมเกมรุกจากฝั่งขวา” เนื่องจากมีหน้าตาที่เช่นกัน ห้องต่างๆก็จะถูกใช้งานได้ด้วยจุดหมายคล้ายคลึงกัน home บ้าน

5 หัวเสาม้วนเป็นก้นหอย รวมทั้งมีปูนปั้นรูปใบไม้ตกแต่ง
นอกเหนือจากแผ่นไม้ปรุรูปดอกไม้ ใบไม้งามๆแล้วยังคงใช้ปูนปั้นตกแต่งเป็นรูปก้นหอย แล้วก็ใบไม้ ส่วนมากจะใช้เป็นใบองุ่น บอกให้เห็นถึงความงอนงาม เพื่อลดเหลี่ยมคมของส่วนประกอบตึกให้มองอ่อนลง จังหวัดภูเก็ต วิลล่า

สีที่ใช้ทาด้านในตึกจะเป็นสีโทนอ่อนๆส่วนสีทาด้านนอกนั้นบางทีอาจใช้สีโทนอุ่น แล้วก็ Earth Tone ตัดกับสีขาว ตึกที่สร้างแบบวัวโลเนียลเริ่มแรก มีอีกชื่อว่า “นีโอคลาสสิค” โดยมากจะเป็นตึกสำคัญของเมืองไทย ดังเช่น พระที่นั่งอนันตสมาคม, สถานีรถไฟหัวลำโพง, พระที่นั่งวโรภาษวิมาน วังบางปะอิน

ในประเทศไทย การตกแต่งสไตล์วัวโลเนียล เข้ามามีผลกับศิลป์การตกแต่งแบบคลาสสิค ก็เลยทำให้แยกออกมาจากกันยาก ถึงแม้ว่าวัวโลเนียลจะเป็นที่นิยมเมื่อ 100 กว่าปีกลาย แม้กระนั้นตอนนี้การผลิตบ้าน อพาร์เม้นท์ แล้วก็ห้องอาหารยุคใหม่ก็ยังนำกลิ่นความสวยสดงดงามอย่างนี้มาใช้กับการออกแบบด้านนอกรวมทั้งด้านใน บ้านจัดสรร

นอกนั้น หัวข้อการคุมโทนสีก็สำคัญ สีไอ้เข้คัลเลอร์ปูนซีเมนต์ มีโทนสีทั้งหมดทั้งปวง 40 สี ลูกค้ามักใช้กับการผลิตสรรค์ด้านนอกตึกสไตล์วัวโลเนียล เนื่องจากว่าให้ผิวเป็นปูนผสมสี คล้ายกับการทาสีในช่วงเวลาที่ปูนยังไม่แห้งในสมัยนั้น หมู่บ้านจัดสรร Phuket Villas

อ่านเพิ่มเติม : บ้านสไตล์ประเทศฝรั่งเศส(provence style)